Op verschillende plaatsen in Nederland werken therapeuten samen met mensen met hoarding problematiek aan het verbeteren van de woonsituatie. Hieronder een interview met Babi Nankoe, sociaal psychiatrisch verpleegkundige bij Altrecht.
Wat houdt het werk in? Op welke manier ben je betrokken bij hoarding situaties?
Ik ben 11 jaar geleden gestart met thuisgeleiding van Hoarding cliënten onder supervisie van collega Marjolijn Korteweg, bij Altrecht Academisch Angstcentrum. Marjolijn hield zich bezig met het Cognitieve deel en ik aan de hand van het protocollen boek, de praktische begeleiding thuis bij het opruimen. Hierna vormden wij een duo bij de overige aanmeldingen. Gaandeweg zijn wij op de Polikliniek Lunetten gestart met groepscursussen van 12 bijeenkomsten. Naast de groepscursus behandel ik onder supervisie van een Regiebehandelaar individuele cliënten. Volgens het protocol begeleid ik de thuisbegeleiders en de naasten van cliënten. Voor de start van de behandeling gaan we op huisbezoek bij de cliënt om in hun thuissituatie kennis te maken en lopen door het hele huis door en maken foto’s van elke ruimte om het startpunt vast te leggen. Gedurende de behandeling vragen we cliënten om zelf foto’s te maken om te vergelijken hoe dichtbij zij bij hun doel zijn. Dit werkt stimulerend en motiveert cliënt om door te zetten waar zij mee gestart is
Met welk probleem krijg jij in dit werkveld het meest te maken?
Ik zie geregeld cliënten op de polikliniek, die niet zelf gemotiveerd zijn om hun leefstijl te veranderen. Zij voelen zich gestuurd door een derde partij, zoals de GGD, Woningbouw, Gemeente of door naasten. Er is een dreiging: wanneer cliënt zich niet laat behandelen, dan wordt cliënt uit huis gezet/gaat partner weg/kinderen zullen niet meer op bezoek komen. Dit is goed merkbaar in de behandeling, dat cliënt regelmatig dit benoemt, dat zij/hij zich prettig voelt in zijn/haar huis, maar anderen vinden dat het anders moet. De verwachting van de naasten/instanties zijn meestal hoog ten opzichte van de behandeling. Zij denken dat cliënt therapie krijgt en dat daarna het probleem is opgelost. Dat we met een hardnekkig probleem te maken hebben wordt vaak onderschat. Ik heb ook te maken gehad in situaties dat cliënt zelf niet inzag hoe gevaarlijk zijn thuissituatie was en hygiënisch niet verantwoord was en de thuisbegeleiders weigerden om naar binnen te gaan. Cliënten kunnen heel verhaal vertellen over allerlei situaties en spullen, om mij te overtuigen hoe belangrijk de situatie voor hem/haar is en dat zij/hij goed nagedacht heeft over de spullen. In soortgelijke situaties is het niet mogelijk binnen het aantal sessies van het protocol te behandelen.
Welke kwaliteiten heb je nodig om dit werk te kunnen doen?
Het is lastig om een kwaliteit te benoemen die anders is dan wat bij andere cliënten nodig is. In hoarding situaties heb ik iets meer geduld nodig. Dit uit zich in meerdere keren het zelfde uitleggen, heel veel herhalen. Ik ben in de behandeling tot een bepaalde hoogte sturend, om niet te verzanden in het verhaal van de cliënt. Ik weet niet hoe ik het doe, maar ik laat cliënt blijken dat ik hun verhaal gehoord heb en nu bij hun ben omdat er een wens is om het anders te doen. En dat ik bereid ben om samen hem/haar hiervoor te gaan. Dat zij mij kunnen gebruiken voor dit doel.
Welke opleidingen heb je gevolgd voor dit werkveld?
Ik heb geen specifieke opleiding voor gevolgd om dit werk te doen. Als SPV ben ik praktisch ingesteld en onder supervisie heb ik dit me eigen gemaakt.
Werk je samen met andere professionals en zo ja met welke?
Ja, samen met een GZ psycholoog of Klinische psycholoog als Regiebehandelaar. Met thuisbegeleiders van cliënten. Indien nodig kan ik voor medicatie een psychiater erbij vragen.
Werk je ook wel met familieleden van mensen met hoarding problematiek?
Ja.
Hoe kunnen mensen jou vinden om met je te werken?
Ik werk bij Altrecht en binnen onze instelling weten collega’s dat ik deze behandeling bied. Cliënten worden doorverwezen door de huisarts voor behandeling bij ons. De cliënten worden onderverdeeld onder de verschillende en beschikbare collega’s. Er kan niet rechtstreeks voor behandeling bij mij aangemeld worden. Cliënten kunnen wel hun voorkeur opgeven.
Heb je een gouden tip voor familie of vrienden van iemand met hoardingproblematiek?
Blijf uit de discussie waarom een bepaalde voorwerp weg kan en ga niet mee in de verzameldwang. Maak je eigen grens helder en duidelijk. Respecteer de denkwijze van de cliënt.
Dit artikel is geschreven voor de Nederlandse Hoardingweek 2021
